Verslag | JDW Klimaattafelbijeenkomst 9 september 2025
Op dinsdag 9 september organiseerde Juristen voor een Duurzame Wereld (JDW) een inspirerende middag voor juristen die willen bijdragen aan een duurzame wereld. De Klimaattafelbijeenkomst vond plaats bij advocatenkantoor Houthoff in Amsterdam. Het programma bestond uit een korte presentatie door het JDW-bestuur, een keynote van Leen Zevenbergen, een interactieve sessie waarin deelnemers zelf aan de slag gingen en tot slot een gezellige netwerkborrel.
In het prachtige kantoor van Houthoff vond op dinsdag 9 september de JDW Klimaattafelbijeenkomst plaats. De middag begon met een korte presentatie door Katja Out-Maassen, namens het JDW-bestuur. Zij gaf een update over de huidige stand van zaken en de plannen voor de toekomst.
Een belangrijk hoogtepunt was dat JDW onlangs een KIN-subsidie had ontvangen, waarmee het initiatief verder kan worden uitgebouwd en geprofessionaliseerd. Katja kondigde ook alvast het derde JDW-congres aan, dat in september 2026 zal plaatsvinden. Zodra er meer bekend is over de exacte datum en het programma, wordt deze informatie gedeeld. ‘Voor het congres hebben we al een deel van de subsidie kunnen reserveren. Dat betekent dat we de locatie en datum vrijwel rond hebben, en het eerste budget. Wat we nu nog nodig hebben, is een sterk inhoudelijk programma,’ aldus Katja.
Daarnaast benadrukte Katja dat JDW volop inzet op kennisdeling. De website is onlangs gelanceerd en biedt informatie over de klimaattafels, evenementen en een kennisbank. Katja deed een oproep aan de aanwezigen om zelf artikelen of relevante publicatie aan te leveren, zodat de kennisbank kan groeien en een waardevolle bron wordt voor alle juristen.
Doorontwikkeling van de klimaattafels
Katja vertelde ook over de nieuwe aanpak voor de JDW-klimaattafels. Waar de tafels voorheen bestonden uit tien tot vijftien vaste deelnemers, wordt nu gewerkt met een vaste kern van enkele personen per tafel. Deze kern bepaalt de thema's waar de tafel zich op richt, waarna geïnteresseerden zich kunnen aansluiten voor een onderwerp of project.
De thema's worden gedeeld via de website en social media, zodat iedereen die zich aangesproken voelt, kan deelnemen. Deelnemers werken vervolgens in kleine werkgroepen aan concrete resultaten, met een looptijd van ongeveer een jaar. De ambitie is om tijdens het congres in 2026 de eerste resultaten te presenteren en breder te delen.
De verschillende klimaattafels en hun thema's zijn als volgt:
- Overkoepelende Thema's: strategie & beleid, ketenimpact en de verdere ontwikkeling van de kennisbank.
- Gebouwde omgeving: datavraagstukken met betrekking tot installaties in gebouwen en de juridische uitdagingen bij het verduurzamen van appartementsgebouwen.
- Mobiliteit: duurzame mobiliteit en het tegengaan van greenwashing, bijvoorbeeld rondom biobrandstoffen.
- Landbouw & Landgebruik: onder andere de zorgplicht bij het toelaten van gewasbeschermingsmiddelen en biociden.
- Energie: thema's als netcongestie, blended finance, biodiversiteit framework, regulatoire klimaatchaos en klimaattransitieplannen.
- Governance: verantwoordelijkheid van bestuurders en commissarissen binnen ESG-governance, preventie van greenwashing in jaarverslaggeving en aandeelhouder vs stakeholderbelangen.
Na de presentatie door het JDW-bestuur, was het tijd voor de lezing van Leen Zevenberg, keynote spreker op het gebied van duurzaamheid.
Keynote Leen Zevenbergen: Purpose-driven business, governance and ethics
Leen Zevenbergen is ondernemer, ESG-pionier en internationaal keynote-spreker op het gebied van duurzaamheid. Hij richtte in 1985 het eerste AI-bedrijf van Nederland op en was betrokken bij de oprichting van B Lab Europe, de organisatie achter de bekende B Corps: bedrijven die duurzaamheid in hun statuten hebben verankerd. Inmiddels zijn er wereldwijd bijna 10.000 B Corps, waaronder bekende namen zoals Tony's Chocolonely en Dopper.
In zijn lezing nam Leen de aanwezigen mee in de ontwikkeling van duurzaam ondernemen. Hij schetste hoe in de jaren '80 en '90 pioniers bedrijven oprichtten die niet alleen winst wilden maken, maar ook maatschappelijke problemen wilden oplossen.
Leen benadrukte het verschil tussen managers en ondernemers: managers zijn vooral bezig met kostenbeheersing, terwijl ondernemers juist kijken naar groei en innovatie. Volgens Leen zou duurzaamheid veel meer vanuit de opbrengstenkant moeten worden benaderd. ‘In plaats van te vragen ‘Wat kost duurzaamheid ons?’, zouden we moeten kijken naar ‘Wat levert duurzaamheid op? ',’ aldus Leen.
Hij maakte ook duidelijk dat veel bedrijven winst maken door kosten af te wentelen op de maatschappij, bijvoorbeeld bij milieuschade of belastingontwijking. Daarnaast ging Leen in op de nieuwe CSRD-wetgeving, die bedrijven verplicht om te rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen. Hoewel dit volgens hem een belangrijke stap is, gaf hij aan dat bedrijven niet moeten wachten op regelgeving, maar zelf proactief verantwoordelijkheid moeten nemen. Bedrijfsjuristen zouden hun invloedrijke positie volgens Leen meer kunnen benutten: ‘Juristen kunnen een cruciale rol spelen in de transitie naar een duurzame wereld. Niet alleen door te adviseren, maar door binnen hun organisaties het verschil te maken door een activistische rol aan te nemen.’
Van inspiratie naar actie: interactieve sessie
Na de lezing van Leen gingen de deelnemers zelf aan de slag tijdens een interactieve sessie. Zij sloten zich aan bij een van de klimaattafels en werkten in kleine groepen aan een thema naar keuze. Hierbij werd gebrainstormd over doelen, aanpak en mogelijke samenwerkingen. Deze sessie gaf deelnemers de kans om hun kennis te delen en te ontdekken waar hun persoonlijke impact het grootst kan zijn. Het was een eerste stap om de ideeën en plannen om te zetten in concrete actie, met het oog op het congres in 2026.
Afsluiting en netwerkborrel
De middag werd afgesloten met een gezellige netwerkborrel. Met scherpe inzichten, enthousiaste deelnemers en een inspirerende locatie kijkt JDW terug op een geslaagde Klimaattafelbijeenkomst.